Kupno wózka inwalidzkiego cz.2

W poprzedniej części jak odpowiednio dobrać wózek inwalidzki ogólnie omówiliśmy na co warto zwrócić uwagę przy wyborze wózka inwalidzkiego. W tym wpisie chcielibyśmy trochę przybliżyć kwestię pomiaru pacjenta.

Trudno było by nam policzyć, ile razy spotkaliśmy się ze źle dopasowanym wózkiem inwalidzkim pod kątem rozmiaru i regulacji. Ale uwierzcie nam, że było tego sporo. Poczynając od małych niuansów - jak źle ustawiona wysokość podnóżków, aż po pacjenta, który dobrał sobie szerokość siedziska o połowę większą niż potrzebna, tylko po to, aby zmieścić się w kurtce zimą. Niestety zdarza się, że opiekunowie a często sami użytkownicy, nie zdają sobie sprawy, iż źle dobrany rozmiar wózka jest przyczyną poczucia dyskomfortu ale i innych poważnych konsekwencji. Dlatego też, w dzisiejszym wpisie, postaramy się w prostych słowach przybliżyć trochę temat pomiaru pacjenta oraz konsekwencji ewentualnych błędów.

Jak należy mierzyć pacjenta?

Jeżeli istnieje taka możliwość, najlepiej użyć specjalnego szerokościomierza do wózków. Jednak w przypadku jego braku, można użyć zwykłej miarki. Należy pamiętać jednak o tym, iż prawidłowo wymiar należy zdjąć w linii prostej. Jeżeli w sposób naturalny nie jest to możliwe (jak np. poprzez zmierzenie szerokości miednicy) należy przyłożyć np. książki do boków pacjenta i zmierzyć odległość pomiędzy nimi. W przypadku powierzchni wypukłych wymiar mierzony wprost będzie niedokładny.

Co mierzyć przy doborze wózka inwalidzkiego?

Wbrew pozorom, aby odpowiednio dobrać wózek inwalidzki nie wystarczy zmierzyć jedynie szerokości miednicy. Oczywiście najwięcej możliwości indywidualnego dopasowania wymiarów wózka można znaleźć w wózkach aktywnych i elektrycznych. W szczególności dotyczy to tych producentów, którzy dają możliwość budowy wózka na zamówienie. Jest to niestety drogie rozwiązanie. Niemniej jednak na rynku dostępne są również wózki produkcji seryjnej (półaktywne czy też standardowe), w których często można znaleźć szereg możliwości regulacji. Dlatego też omówimy większość istotnych wymiarów, które w zależności od rodzaju wózka mogą mieć możliwość konfiguracji.

1. Od szczytu głowy do siedziska - wymiar pobieramy, aby upewnić się o możliwościach ustawienia wysokości przedłużanego oparcia lub zagłówka na wysokości głowy zazwyczaj w wózkach specjalistycznych. Wymiar należy zdjąć mierząc odległość od dolnej linii miednicy w pozycji siedzącej do czubka głowy w pozycji prostej w przypadku zagłówka. W przypadku przedłużanego oparcia należy dodać 1-2cm. Do pomiaru należy dodać wysokość poduszki, na której siedzi użytkownik.

2. Od szczytu barku do siedziska - wymiar pobieramy, aby odpowiednio dobrać wysokości pełnego oparcia zazwyczaj w wózkach standardowych, półaktywnych i elektrycznych. Wymiar należy zdjąć mierząc odległość od dolnej linii miednicy w pozycji siedzącej do ok. 1-2 cm poniżej linii barków. Do pomiaru należy dodać wysokość poduszki, na której siedzi użytkownik.

3. Od linii łopatek do siedziska - wymiar pobieramy, aby odpowiednio dobrać wysokości krótkiego oparcia zazwyczaj w wózkach aktywnych. Wymiar należy zdjąć mierząc odległość od dolnej linii miednicy w pozycji siedzącej do ok. 1-2 cm poniżej dolnej linii wysuniętych łopatek. Do pomiaru należy dodać wysokość poduszki, na której siedzi użytkownik. Należy pamiętać, że wysokość oparcia zależy o stopnia niepełnosprawności użytkownika.

4. Głębokość tułowia - wymiar pobieramy, aby upewnić się o możliwościach ustawienia pelotów bocznych pod pachami podtrzymujących tułów zazwyczaj w wózkach specjalistycznych. Wymiar należy zdjąć mierząc odległość na linii łopatek od pleców do końca klatki piersiowej, na linii pod mięśniem piersiowym. Peloty powinny sięgać na co najmniej ¾ tego wymiaru.

5. Rzeczywista głębokość w czasie siedzenia - wymiar pobieramy, aby odpowiednio dobrać głębokość siedziska. Za płytkie siedzisko będzie źle podpierało uda, zaś za głębokie obcierało doły podkolanowe. Wymiar należy zdjąć mierząc od linii pleców do ok 1-2cm od dołu podkolanowego.

6. Długość stopy - wymiar pobieramy, aby odpowiednio dobrać szerokość platform podnóżków lub platformy stałego podnóżka. Wymiar należy zdjąć mierząc od pięty do ok 1-2cm za najdalej wysuniętym palcem. Jeżeli użytkownik większość czasu sędza w butach lub kapciach, powinien mieć je założone podczas pobierania pomiaru. Wtedy należy zmierzyć długość podeszwy + 1-2cm.

7. Długość ręki - wymiar pobieramy, aby odpowiednio dobrać długość podłokietników, co jest szczególnie istotne dla osób z niedowładem kończyn górnych. Wymiar należy zdjąć mierząc od linii ugiętego przedramienia (od łokcia) do linii nadgarstka +1-2cm u osób z władnymi kończynami górnymi lub do wyprostowanych palców u osób z niedowładem. Długość podłokietnika zależy od stopnia niepełnosprawności pacjenta.

8. Szerokość ramion - wymiar pobieramy, aby upewnić się o możliwościach dopasowania oparcia anatomicznego zazwyczaj w wózkach specjalistycznych. Wymiar należy zdjąć mierząc odległość pomiędzy barkami + 1cm.

9. Szerokość klatki piersiowej - wymiar pobieramy, aby upewnić się o możliwościach ustawienia pelotów bocznych podtrzymujących tułów zazwyczaj w wózkach specjalistycznych. Wymiar należy zdjąć mierząc odległość na linii łopatek od lewego do prawego boku +1cm.

10. Szerokość bioder - wymiar pobieramy, aby odpowiednio dobrać szerokość siedziska. Wymiar należy zdjąć mierząc odległość pomiędzy biodrami. Szerokość siedziska, nie powinna być większa niż szerokość miednicy + 3cm i mniejsza niż szerokość miednicy + 1cm. Inaczej wózek będzie za ciasny, a pacjent nie będzie mógł się zmieścić w grubszym ubraniu. Ponadto za szeroki wózek może prowadzić do nieprawidłowej pozycji podczas siedzenia, a co za tym idzie nabycia wad kręgosłupa.

11. Długość lewego/prawego podudzia - wymiar pobieramy, aby odpowiednio dobrać długość podnóżków. Wymiar należy zdjąć mierząc odległość od dołu podkolanowego do podeszwy stopy przy nogach zgiętych pod odpowiednim kątem. Zbyt długie podnóżki nie będą dobrze podpierały stopy, zaś za krótkie będą powodowały unoszenie ud, a przez to ich złe podparcie.

12. Wysokość położenia łokcia - wymiar pobieramy, aby odpowiednio dobrać wysokość podłokietników. Wymiar należy zdjąć od dolnej linii miednicy w pozycji siedzącej do łokcia +/-1cm przy ugiętej pod kątem prostym ręce. Z niskie podłokietniki będą sprawiały, iż aby się oprzeć pacjent będzie przechylał się na jedną ze stron, zaś za wysokie będą powodowały unoszenie barków.

Warto również, zaznaczyć, iż powyższe porady nie mają zastosowania uniwersalnego i w zależności od np. rodzaju schorzenia, stopnia i rodzaju niepełnosprawności czy też zaleceń lekarza lub rehabilitanta mogą nie mieć zastosowania w konkretnym przypadku. Dlatego zawsze warto wcześniej skonsultować się z lekarzem lub rehabilitantem.